

Persoonlijk werd professioneel
Van jongs af aan wordt ik gedreven door nieuwsgierigheid en gevoel voor sociale rechtvaardigheid. Als kind luisterde ik geboeid naar de familieverhalen die mijn ooms en tantes met veel oog voor details en humor vertelden. Ook naar hun oorlogsverhalen over honger lijden, moeten vluchten, politieke afrekeningen. Dit wakkerde mijn sociale bewustzijn aan. Als er sprake was van ongelijkwaardigheid en onrecht, veelal in de benadering van mensen die als ‘anders’ werden gestempeld, raakte me dat.
Ik ben geboren in Reinosa in Spanje (1956), en groeide op in Madrid. Twee verschillende werelden qua tradities, levensstijlen en landschap. In Madrid heb ik psychologie gestudeerd. Daarna volgde ik in Zwitserland en Nederland studies in de klinische psychologie en ontwikkelingspsychologie. Tussen 1984 en 1992 verhuisde ik met mijn man naar Keulen, Antwerpen en Frankfurt, en in Antwerpen werd onze dochter geboren. Zo leerde ik diverse culturele perspectieven en manieren van leven en handelen kennen en – behalve Spaans – ook Frans, Nederlands, Duits en Engels te spreken.
Professioneel is persoonlijk
In 1995 besloot ik mijn internationale ervaring en kennis professioneel in te zetten. Mijn ervaringen waren niet alleen positief geweest, ze hadden ook te maken met ongelijkwaardigheid in de bejegening van ‘de ander’. Soms ging het om negatieve beelden en attituden, soms om discriminatie. Vooral ‘de ander’ met een lagere sociaaleconomische status werd vaak genegeerd, ontkend, of als minder en vreemd gezien en benaderd. De ongelijkwaardigheid en onrechtvaardigheid was systematisch en consistent in al die landen waar ik woonde, studeerde en/of werkte. Dit alles triggerde me om aan de slag te gaan vanuit mijn bureau Ana del Barrio Training & Consulting. Mijn hoofddoel daarbij was: gelijkwaardigheid bevorderen in de communicatie en de samenwerking met mensen uit verschillende culturele contexten en uit verschillende sociale posities.
Eerst werkte ik voor het onderwijs, migranten- en vluchtelingenorganisaties en consultancybureaus. Mijn trainingen en advieswerkzaamheden waren hier gericht op empowerment en interculturele communicatie, intercultureel management of internationale samenwerking.
Vanaf 2002 tot 2023 lag de focus in mijn werk op de professionalisering van centra voor kinderen van 0 tot 13 jaar. Ik gaf trainingen, coaching, workshops en lezingen voor kinderopvangorganisaties en nationale en internationale netwerken. In samenwerking met Bureau MUTANT werkte ik aan diverse meerjarige projecten, en nam ik deel aan diverse internationale werkgroepen van het Europees netwerk DECET (Diversity in Early Childhood Education and Training) en het ISSA-netwerk (International Step by Step Association). De belangrijkste resultaten uit deze samenwerkingen vindt u op deze website.
Twee keer kreeg ik de kans om in Peru training en advies te geven. Eerst in 2001 vanuit het KIT-instituut, en daarna voor het Peruaanse programma Cuna Más (2012-2013). Deze projecten hebben een speciale plek in mijn hart en raakten aan de essentie van mijn werkloopbaan. Ik kreeg er namelijk de kans om – samen met internationale teams – modules, methodieken en beleidstools landelijk te introduceren over respect voor diversiteit, gelijkwaardigheid en inclusie. Van dichterbij maakte ik ook mee hoe waardevol en krachtig activisme en democratisch community-werk zijn voor de empowerment van gemarginaliseerde groepen en in contexten van extreme armoede.
Ten slotte kwam ik in 2020 in contact met jonge, deskundige en geëngageerde collega’s die een extra impuls gaven aan mijn werk. Experts op queervraagstukken, kansengelijkheid, duurzaamheid en diversiteit, validisme, institutionele uitsluiting en beleid. Gedurende de pandemiejaren en versterkt door de Black Lives Matter Movement, kwamen we wekelijks online bij elkaar. We vormden een kritische leergemeenschap onder de naam Meerstemmig Collectief. Sinds 2020 en tot heden wisselen we kennis en ervaringen uit en stimuleren we onderlinge samenwerking.
Last but not least… een persoonlijke noot

Muziek maken, liederen schrijven en zingen raakt mijn diepste ziel en weerspiegelt mijn voorliefde voor de geëngageerde poëzie van Spaanse en Latijns-Amerikaanse dichters. Het resulteerde in het uitbrengen van de cd ‘Adentro’ samen met de gitarist John Kostermans.
(Berg)wandelen, brengt me dicht bij mijn liefde voor de natuur en mijn van jongs af aan nieuwsgierige aanleg.
1639 | Eduardo Galeano | Tierra Ligera – Adentro
Vientos del pueblo me llevan | Miguel Hernández | Tierra Ligera – Adentro
La primavera | Antonio Machado | Tierra Ligera – Adentro
A las puertas de Granada | Ana & Romance de Abenámar y el rey Don Juan | Tierra Ligera – Adentro
La canción de El gitano apaleado | Federico García Lorca | Tierra Ligera – Adentro